Gebroken hielbeen
Calcaneusfractuur

Dit artikel beschrijft de oorzaken, kenmerken en behandeling van een gebroken hielbeen, ofwel een breuk in de achtervoet. Het hielbeen (calcaneus) is het botstuk dat de hak of de hiel van de voet vormt. Tijdens staan of lopen draagt dit botstuk een groot deel van het lichaamsgewicht.

De voet bestaat uit maar liefst 28 botten. Vanaf de enkel zijn er eerst de voetwortelbeentjes waaronder het sprongbeen en hielbeen, vervolgens de middenvoetsbeentjes en als laatste de tenen.

Er zijn ook artikelen geschreven met meer informatie over een gebroken teen en een gebroken middenvoetsbeentje.

Hoe ontstaat een gebroken hielbeen?

In de meeste gevallen is een breuk in het hielbeen een direct gevolg van een harde landing op de hiel tijdens een val of bij een sprong. Sporten zoals verspringen of turnen vergroten dus de kans op een breuk in het hielbeen. Ook komt de breuk regelmatig voor bij mensen die hard landen bij parachutespringen.

Het hielbeen kan ook breken door een grote trekkracht van de achillespees die op dit botstuk aanhecht. Dit heet een avulsiefractuur. Bij een avulsiefractuur trekt de pees een stukje van het bot af. Dit gebeurt meestal als de kuitspieren ineens krachtig aanspannen, maar is erg zeldzaam.

Kenmerken (symptomen) van een gebroken hielbeen

Het belangrijkste kenmerk van een gebroken hielbeen is een plotse, stekende pijn. Deze pijn is vaak zo hevig dat steunen op de hiel en lopen onmogelijk zijn. Andere kenmerken zijn een zwelling en verkleuring van de huid rondom de hiel.

Bij ernstige breuken is de hiel van de voet vervormd en kan er zelfs sprake zijn van een open breuk. Bij een open breuk is de huid doorbroken en is een wond zichtbaar.

Als gebroken botstukken verschuiven, kan dit een zenuw beknellen. Dit is een van de oorzaken van het tarsaal tunnel syndroom. Dit kenmerkt zich door pijn, een doof gevoel en tintelingen aan de binnenzijde van de enkel.

Hoe wordt een gebroken hielbeen vastgesteld (gediagnosticeerd)?

Een breuk van het hielbeen is vaak al vast te stellen na een vraaggesprek met de patiënt en een lichamelijk onderzoek. Aanraking van het hielbeen en bewegingen van de enkel en voet zullen de pijn erger maken.

Om er zeker van te zijn dat het hielbeen gebroken is, wordt een röntgenfoto gemaakt. Deze röntgenfoto geeft ook meer informatie over de ernst en plaats van de breuk. Wanneer een röntgenfoto onvoldoende duidelijkheid biedt, dan volgt een CT-scan. Deze maakt een 3-dimensionale afbeelding van de voet. De breuk kan op die manier van alle kanten goed worden bekeken.

Behandeling van een gebroken hielbeen

Bij een gebroken hielbeen kan een operatie nodig zijn om de botstukken te repareren. De chirurg zal dit bepalen na het zien van de foto’s en/of scans. Als er botstukken verschoven zijn, moeten deze weer in de juiste positie geplaatst worden. In dat geval vindt er een osteosynthese geplaatst. De chirurg gebruikt plaatjes en schroeven die de botstukken bij elkaar houden. Daarna gaan het onderbeen en de voet in het gips.

Ook als er geen operatie nodig is, gaat de voet voor zes tot acht weken in het gips of een spalk. De voet mag tijdens deze periode niet belast worden. Daarnaast is het verstandig om de voet zoveel mogelijk omhoog te houden om de zwelling te verminderen. De pijn neemt hierdoor ook af.

Na de gipsperiode zal de enkel behoorlijk stijf aanvoelen. Het is belangrijk om de gewrichten weer soepel te krijgen en de spierkracht op te bouwen. De fysiotherapeut is bij uitstek de persoon om dit herstel te begeleiden. Grotendeels door oefeningen en mobilisaties.

Deel dit artikel:

Gerelateerde onderwerpen

Botbreuken

• Gebroken been
• Gebroken duim
• Gebroken elleboog
• Gebroken enkel
• Gebroken hand
• Gebroken heup
• Gebroken knieschijf
• Gebroken kuitbeen
• Gebroken middenvoetsbeentje
• Gebroken nek
• Gebroken neus
• Gebroken pols
• Gebroken rib
• Gebroken ruggenwervel
• Gebroken scheenbeen
• Gebroken schouder
• Gebroken schouderblad
• Gebroken stuitje
• Gebroken teen
• Gebroken vinger

Bekijk hier alle onderwerpen.